CON THU MÓM – Bài của Đào Thanh Hòa
Thứ Sáu, 9 tháng 11, 2012
Đúng
ra, tên đầy đủ của nó là Lê Thị
Thu. Không hiểu sao khi gọi tắt, mọi người lại không gọi là Lê Thu như Trương
Thảo, Trần Thảo hoặc Trương Chín, Nguyễn Chín để phân biệt các bạn có tên trùng
nhau, đám bạn lại kêu nó là Lệ Thu. Nghe giống như tên ca sĩ Lệ Thu hồi trước.
Khổ một nỗi: Khi
nói chuyện, cái miệng của Thu
dảnh lên, móm xọm, cái cằm của nó
lại hơi bị dài nên mọi người, thỉnh thoảng lại quên mất cái tên Lệ Thu mà cứ
réo nó là Thu móm! Lệ Thu cũng chẳng chút phiền lòng, nó chấp nhận cái tên Thu
móm một cách vui vẻ và coi đó như chuyện hiển nhiên.
Tôi và Thu móm có thời gian chơi với nhau khá
thân. Nhà nó ở dựa vách núi,
trước mặt là đường ray xe lửa từ
trong ga chạy băng qua tới đường Trần Hưng Đạo - giáp Đống Đa ngày nay(*). Nó và tôi cùng là đoàn
viên Hồng Thập Tự (HTT). Hằng ngày Thu thường lội bộ xuống nhà rủ tôi đi học.
Chủ nhật, hai đứa lại sinh hoạt ở
hội quán HTT trên đường Nguyễn Huệ. Thu móm là đứa vô tư và cực vui tính. Nó tếu vô cùng!
Câu nào nó nói ra là mọi người
cười bò câu ấy. Nó dạn dĩ, có giọng hát to, khỏe. Trong các đêm trại lớn nó
thường được ở trong nhóm quản trò. Và nó rất nghịch, nghịch nhất trong đám con
gái! Nó thường xuyên chọc phá bạn bè, làm đủ trò dở khóc dở cười, không tha bất kỳ ai, dù bạn nam hay nữ...
Với cái miệng đặc trưng và thân hình thiếu
thước, Thu móm luôn để lại ấn tượng vui vẻ cho mọi người. Gần đây, bạn cũ xa gần tìm lại họp mặt HTT, không thấy
tăm hơi nó đâu. Ai cũng nhắc, hỏi
Thu móm. Hai năm liền, họp bạn không có mặt nó, tôi thấy như thiếu thiếu cái
gì...
Mấy bữa nay,
ông trời tự nhiên trở chứng, làm mình làm mẩy với thiên hạ. Trời hết mưa, lạnh
rồi lại gió thổi tơi bời...Sau mấy ngày họp mặt Nữ Trung Học (NTH) và HTT ồn
ào, tôi ở nhà tiếp tục công việc nội trợ: đi chợ nấu ăn, ra vô buồn thỉu buồn thiu. Được ngày chủ
nhật, con cháu về quậy quạ cũng vui. Buổi chiều, ra trước sân ngó trời ngó đất mênh mông.
Thật bất ngờ! Đúng khi tôi còn đang nhìn quanh quẩn, Thu móm xuất hiện! Trời
đất ơi! Tôi mừng không thể tả. Tôi rủa nó:
- Cái con quỷ! Chớ mày làm gì mấy năm nay, mất
tăm mất dạng? Vừa rồi, họp bạn
HTT không có mày, mọi người hỏi thăm mày quá trời.
Tôi nói chưa dứt
câu, lần đầu tiên, con Thu móm ngày xưa chỉ
biết cười, giờ đây đôi mắt nó đỏ hoe, ngấn nước. Nó nghẹn ngào:
- Hòa ơi!
Ông xã tao mất rồi...mất ba tháng
rồi mày ơi!
Nó khóc, ôm lấy vai nó tôi cũng khóc...Tội
nghiệp bạn tôi! Giờ nghe Thu móm kể tôi mới biết: Trước khi qua đời, anh
Khanh - ông xã nó đã từng nằm ở bệnh viện đa khoa Qui Nhơn mấy tháng trời. Một mình loay
hoay nuôi bệnh cho chồng, tất bật không có thời gian mà liên lạc với bạn bè.
Thiệt là nó khổ không ai bằng! Nó dắt trong người cái điện thoại của người chồng đã khuất, nhờ tôi lưu giùm
số điện thoại của các bạn vào để lúc nào đó nó cần sẽ gọi....Thỉnh thoảng lại
nghe nhạc chuông réo rắt, mấy đứa con
Thu gọi hỏi chừng thử mẹ đang ở đâu. Thu móm nhìn tôi, một cái nhìn thật buồn.
Tôi đưa nó
vào nhà, pha trà, lấy hạt dưa ra mời
nó. Đôi mắt trũng sâu như còn đẫm nước, nhưng miệng nó lại nhoẻn cười:
- Răng đâu nữa mà
nhai hạt dưa?
Vậy rồi, chuyện trò hỏi han nhau qua về một hồi, tôi và nó vào chỗ để máy
vi tính. Lục album trên trang
NTH, Thu móm thấy hình cũ của nó,
trong đêm trại ở trường La San
thủa nào, làm quản trò, mặt mày
lọ lem, thấy có cả thầy Xứng, chị Thuận, chị Giang Ngọc Tuyết....nó cười hớn
hở, tạm quên đi chuyện đau lòng của gia đình. Tôi lại cho nó xem hình mấy bạn
trong ngày họp mặt HTT. Nó coi tới coi lui một hồi, than:
- Ai
cũng già ngắt hết mày ơi!
Chỉ hình anh
Dũng, người ngày trước nó có tình ý, Thu cười:
- Hồi trước mà ổng xấu hoắc vầy ai thèm.
Tôi bất giác nhìn lại nó. Nó cũng già! Già và
gầy nhiều so với hồi còn đi học. Cái miệng móm càng móm hơn vì mất đi mấy cái
răng.Thời gian ở quê chồng, lam lũ cực nhọc đã xóa gần hết nét láu lĩnh và tếu táo, biến
Thu móm của chúng tôi ngày xưa trở thành người đàn bà với dáng vẻ đầy
khắc khổ, chịu đựng. Hỏi thăm về ngôi nhà cũ của gia đình
nó, hồi trước tôi thường đến chơi, nhà đó bây giờ giải tỏa, mở đường Nguyễn Tất
Thành nối dài...Thu móm là con nuôi, trong lúc nó ở Phù mỹ, đầu tắt mặt tối, anh chị của nó gần đó nhận tiền đền bù chia nhau. nó không có được xu nào. Thu móm
thở dài:
- Thôi kệ! Mình có hai bàn tay, mình còn có thể
làm ra tiền. Anh chị mình không thương mình thì
thôi. Anh Khanh, chồng tao mất rồi, ai
đâu làm rẫy làm vườn cho nổi? Giờ tao nhận nấu đám tiệc, kiếm tiền cho hai đứa nhỏ còn ăn học.
Lặng im nhìn Thu móm, tôi không biết nói gì để an ủi nó. Nó đưa mắt nhìn xa xôi.
- Về nhà buồn quá Hòa ơi! Ra vườn cứ thấy anh Khanh như còn đứng đó hút thuốc,
đi lại trong vườn...Nhớ chịu không được.
Trời lại mưa lắt
cắt...Tôi với lấy cây dù và rủ nó đi theo tôi. Tính là ghé nhà mấy đứa bạn gần đây. Cái dù nhỏ bé không đủ
che cho hai người. Nó ôm eo tôi, hai đứa bạn
xưa đi sát vào nhau dưới cơn mưa chiều. Con đường Bạch Đằng khá vắng,
lâu lâu mới có một chiếc xe máy vụt qua trong
vội vã.
Tôi nhắc lại chuyện hồi còn đi trại. Ngày đó Thu
móm thường chọc phá anh Hưng đội
trưởng. Anh giận nó, nhưng cuối
cùng cũng huề vì sau đó, nó lại tìm cách khiến anh phì cười. Nhớ lần chỉ vì không ưa tính nhỏ Ni bủn xỉn, tham ăn, Thu móm
lấy cắp hết túi mận trong ba lô
của Ni, đem phát cho cả đám con
gái. Thấy các bạn xơi mận ngon lành, Ni chạy vào lục ba lô mới tá hỏa mận đó của mình mang theo. Nghiệt nỗi, Ni không
dám lên tiếng vì trước đó các bạn mang bánh trái ra cùng ăn, Ni cũng vào nhập bọn, nhưng
lại nói dối không mang theo thứ gì. Chiều đó, cả bọn phải bấm bụng nín cười khi
nhìn mặt Ni méo xệch. Lần trại khác, Thu móm dựng lên kịch bản mới. Nó đập dập
trái chuối chín, chờ đêm tối, đặt quả chuối nát bét kia dưới mông của nhỏ An.
Thu móm tìm que cà rem, nó quẹt chút phân chó lên mũi của An rồi nhẹ nhàng
chuồn êm vào trại nằm chờ kết quả. Mùi hương hãi hùng của phân chó đã đánh thức An. Nó choàng
dậy, thấy mông mình ươn ướt, theo phản xạ, An
đưa tay xuống dưới... Lúc đó cả
gian trại nữ đang say ngủ bỗng nghe tiếng An
la lên thất thanh:
- Thôi chết rồi!
Sau đó, miếng chuối bị đập dẹp bay ra ngoài sân rớt đánh bịch một cái. Cả
đêm, An cứ hết ra lại vào giặt gịa quần áo...đến tận sáng. Nó ngửi mãi
vẫn thấy vương vấn cái mùi khó chịu,Thì ra An
tưởng mình ngủ say đã ị ra quần
trời ạ! Đến khi nghe Thu móm rỉ tai kể lại, cả đám trại nữ được một bữa cười chảy nước mắt, no cả bụng. Thu
móm ngày xưa phá nghịch là vậy!
Chúng tôi bỗng chốc yên lặng, bồi hồi nhớ lại khoảng ngày rất đẹp của tuổi thanh xuân, ngây thơ vui đùa...
Lê Thị Thu và Đào Thanh Hòa ở Tu viện Nguyên Thiều năm 1974
Đến một ngã tư trên đường Bạch Đằng, tôi kêu nó
đi ăn cháo vịt. Mưa càng lúc càng
nặng hạt. Sớm quá, hai đứa đi lên
đi xuống vài bận, chưa thấy hàng
cháo vịt nào dọn ra. Tôi đổi ý hỏi:
- Hay là tụi mình vô chợ Đầm ăn bún cá?
Nó chưa kịp
trả lời, tôi tiếp:
- Hồi giờ mày có đi chợ Đầm không Thu? Nó ậm ừ:
- Cũng có mấy lần.
Tôi kéo Thu quay ngang đường Phạm Hồng Thái, ra chợ Đầm. Ở đây, buổi chiều hàng ăn tập
trung nguyên một dãy. Đang đi, Thu móm ghé vào hàng rau quả, dặn dò thứ này thứ
kia để mai chủ hàng gửi xe ra chỗ nó. Có cái đám cưới nhỏ, nó nhận
nấu mấy bàn. Nó giỏi thiệt!
Sang hàng ăn, Thu chỉ tới hàng bà mập bán bún,
bánh canh chả cá trong chợ Đầm. Nó cũng biết bà mập nổi tiếng bán ngon và sạch
sẽ. Bà này đặc biệt người mập mạp nhưng cái búi tóc trên đỉnh đầu của bả nhỏ xíu như củ tỏi. Hai đứa ăn xong, Thu móm quay lại hàng rau quả
lần nữa, mua một trái xú lơ to
tướng. Nó nói:
- Mấy đứa con
tao ghiền thứ này lắm!
Nghe nó kể nuôi sáu đứa con mà giật mình.Tiếng ở nông thôn,vậy
mà đứa nào cũng học hành đàng hoàng.
Tệ nhất cũng học hết lớp mười hai. Thật là đáng nể!
Rời chợ Đầm, chúng tôi đi tới nhà Nguyễn Thị Thu
cùng là bạn chung một thời sinh hoạt đi HTT. Ngang qua một quán cà phê trên đường Hoàng Quốc
Việt, một cô bé trắng trẻo xinh xắn ló ra chào
Thu. Cô bé vô tư :
- Từ xa con
thấy cô quen quen, nhưng nhìn cô già quá không biết phải cô Thu không....
Câu nhận xét thiệt thà đến độ khiếm nhã khiến
người nghe phật ý. Nhưng Thu móm vẫn cười, nụ cười của nó giờ đây làm túa ra những
nếp rãnh hai bên má, dấu vết của thời
gian và sự vất vả. Thu cúi mặt:
- Khổ quá mau già con ơi!
Chúng tôi vào con hẻm nhỏ trên đường Bạch Đằng.
Đứng trước ngôi nhà của Nguyễn
Thu, cửa khóa ngoài. Hai đứa tần ngần một hồi quay ra ...Nghe Thu móm nói từ hồi chợ Lớn xây
mới tới giờ nó chưa đến đó. Tôi kéo nó về nhà, lấy xe máy chở Thu xuống đường
Phan Bội Châu. Trên đường đi, tôi nói trước cho nó biết để khỏi ngạc nhiên, Trung
tâm thương mại chợ Lớn Qui Nhơn mặc dầu đã khai trương từ cuối tháng mười hai
năm hai ngàn không trăm mười một, tới bây giờ vẫn vắng lắm chưa có ai
đâu.
Quả nhiên, tới ngã tư Lê Lợi - Phan Bội Châu,
nơi trước đây thường đông đúc, người và xe chen kín. Đi xe máy, tay lái kiểu
"tài tử" như tôi phải chạy thật chậm, hết sức cẩn thận. Tới ngã tư
Phan Bội Châu - Trần Quí Cáp là khỏi chạy xe được luôn! Phải gửi hoặc dắt xe
cuốc bộ. Còn chiều nay, tôi có thể chở Thu móm phóng xe vòng quanh chợ Lớn mới
một cách ung dung. Mấy cửa hiệu
xung quanh chợ có lẽ lạnh và mưa, khách vắng nên đa số đóng cửa. Đường phố trở nên đìu
hiu. Thật khác với sự huyên náo thường thấy trước đây.
Tôi dựng đại xe máy bên ngoài rồi cùng Thu móm
bắt đầu cuộc tham quan. Thu móm ngước đôi mắt ngơ ngác nhìn khu Trung tâm
thương mại chợ Lớn đồ sộ, cao ngất nghễu. Bước lên thang cuốn lần đầu, Thu có
phần e dè. Rồi chúng tôi cũng leo lên được mấy tầng vắng teo. Đây đó, vài ba người thợ đang đóng quầy hàng. Nghe
nói hết tháng giêng sẽ giải tán chợ tạm ở đường Nguyễn Tất Thành, dân mua bán
sẽ về lại chợ Lớn. Đi một hồi trong khu trung tâm trống trải, Thu móm và tôi ra đường. Nhớ lại thời còn đi học, nó và
tôi mà đi chợ thì thường phải mất cả buổi trời mới thấy hai đứa có mặt ở nhà.
Trên đường về, tôi dặn dò nó hết sức kĩ lưỡng:
Phải luôn giữ chiếc điện thoại, duy trì số máy của mình và của bạn bè để còn liên lạc về sau. Sáng
mai Thu móm sẽ về lại Phù Mỹ. Tối nay, nó ở lại bệnh viện Y học Dân tộc. Chị
của Thu đang dưỡng bệnh ở đó. Tôi
chở Thu đến gần cuối con đường Ngô Thời Nhiệm. Suốt đường đi nó khen tôi:
- Mày giỏi ghê! Biết đi xe máy chớ tao thì
không. Con tao nó kêu tao tập miết mà tao ngại quá!
- Giỏi gì? Tôi trả lời nó- Mấy đứa bạn mình tụi nó lái xe hơi rần rần còn
chưa thấy ...
Cởi chiếc mũ bảo hiểm đưa trả cho tôi, Thu băng qua đường đi vào cổng bệnh viện. Nó nhìn
tôi cười lần nữa. Tôi trông theo nó. Trong bộ độ màu đen nhìn Thu móm càng thấp
chủn, nhỏ bé hơn. Đầu cúi xuống, nó đi thật nhanh, tưởng như bước chân vẫn còn
nhanh nhẹn như thủa nào..
Mưa tạnh,
tôi quay xe về nhà. Đường xá tối dần, thành phố đã lên đèn.
02/03/22012
Đ.T.H
(*)
Những con đường và các chợ trong bài viết đều thuộc thành phố Quy Nhơn, tỉnh
Bình Định
Tags:
Đào Thanh Hoà,
NHỚ THUỞ ẤU THƠ,
Văn
.jpg)
.jpg)
Hòa ơi, đúng là những ngày xưa thân ái. Bạn của Hòa, mình ko biết, nhưng mình thật ngưỡng mộ Hòa vì tài nhớ dai, nhớ gần như đầy đủ bạn cũ, chuyện xưa. Sống trong kỉ niệm, để thương và để tiếc hở Hòa ?
Trả lờiXóaĐọc Con Thu Móm của Đào Thanh Hòa, mình cứ ngẫm nghĩ mãi cái điều người ta thường nói,văn là người- thật là chí lý. ĐTH dẫn ta về với một thời áo trắng khó quên bằng lối viết chân chất, với những câu chữ đượm tình và lôi cuốn người đọc ngay từ những dòng đầu của bài viết. Xin cảm ơn bạn!
Trả lờiXóaĐTH viết thật có tình nhưng nếu tiết chế một chút... gọt bớt một chút câu chữ... thì hay quá! Dẫu sao cũng gợi được những kỉ niệm dễ thương của tuổi học trò và tuổi... già! Những người bạn của tôi thật tuyệt vời
Trả lờiXóaCảm ơn các bạn cùng lớp Tạ Hoa, Hữu Duyên, Cư...rất đáng yêu ngày xưa của mình đã vào "bình loạn" cho "Con Thu móm" thật chân tình. Mình vui lắm! Ngô Văn Cư ơi! Đã qua rồi cái thời làm học trò ngồi trong lớp và cũng...qua luôn rồi cái lúc đứng trên bục giảng để mà nghiêm ngặt, trau chuốt từng câu chữ. Bây giờ mình đâu mơ thành nhà văn, nhà thơ...mình chỉ thích viết như một cách thư giản, viết để trải bày những gì đã tích cóp trong tim óc bấy lâu. Thôi thì cứ chịu khó đọc cho trôi vậy nghe.
Trả lờiXóaMinh tinh co ghe tham, doc duoc bai viet rat tham thiet tinh ban xua cua Thanh Hoa, rat xuc dong vi chan thanh va co chut lien tuong toi hoan canh cua minh nen minh chay nuoc mat, Hoa a!
Trả lờiXóaCuoc song hoi ha, tat bat, khien minh tuong chung quen di ki niem dang yeu cua mot thoi, bai viet cua Hoa da khoi day trong ki uc cua minh rat nhieu vui buon thoi ao trang. Cam on Thanh Hoa rat nhieu. Chuc ban va gia dinh luon vui khoe va hanh phuc.