Nhà thơ Quách Thoại
Kỳ 39:
Q U Á C H T H O Ạ I
Quách Thoại tên thật là Đoàn Thoại, sinh năm 1930 tại Huế, là em ruột của nhà văn Lý Hoàng Phong (tên thật Đoàn Tường). Ông mê thơ từ thuở nhỏ, khi đi học đã đọc và thích thơ Tagore.
Năm 1948, Quách Thoại vào Sài Gòn viết báo, làm thơ, cọng tác với báo Đoàn kết, Làm dân. Từ 1949 đến 1950, ông làm Tổng thư ký tuần báo Nguồn sống. Giữa thập niên 1950, ông viết cho nhiều báo, tiêu biểu như: Người Việt, Sáng tạo, Việt chính, Thế kỉ hai mươi… Đây cũng là thời kỳ sung mãn nhất của thơ ông, nhiều bài xuất hiện trên báo gây chú ý cho người đọc và thi đàn. Thơ ông có khuynh hướng riêng, thể hiện một tâm hồn tươi trẻ cuồng nhiệt nhưng cũng không ít u ẩn, đau buồn. Yêu thương cũng là đỉnh, khổ lụy cũng là đỉnh, thơ ông luôn là ngọn sóng của trái tim. Ta lạnh mình cứ một vẻ trâm anh. Em sâu kín giữa đôi đường mũi nhỏ. Em nở nhuỵ giữa đôi môi hồng đỏ… (Em).
Mang một tâm hồn phóng khoáng, đối với Quách Thoại không có sự ràng buộc, tự do và sáng tạo, tình yêu và vĩnh cửu, đỉnh cao và hố thẳm… là khát vọng thánh thiện của mỗi con người. Cả cuộc đời không lẽ chỉ trò chơi. Ôi! ma quỷ và thánh thần lẫn lộn. Sáng hôm nay chiều hoang sơ hỗn độn… (Chiều tận thế). Ngưỡng vọng cái đẹp, mê đắm cái đẹp, nhưng rồi cũng sợ cái đẹp tan biến đi trong cõi đời trần trụi và phù du, là tâm trạng của nhiều nhà thơ, và Quách Thoại cũng không ngoại lệ. Cớ sao trăng sáng ngoài kia nhỉ. Làm động tình tôi giữa buổi đêm. Tôi nhắm mắt nằm không dám nghĩ. Sợ nhìn trăng lạnh rớt bên thềm… (Trăng thiếu phụ).
Trong dòng thơ hiện thực, Quách Thoại là một dòng chảy tiếp nối những tài hoa như Hàn Mặc Tử, Phạm Hầu… và cũng bạc mệnh… Ông bị nghiện rượu, thuốc phiện và vướng vào căn bệnh lao phổi. Bấy giờ bệnh lao là bệnh hiểm nghèo, không chữa trị được. Ông được đưa vào bệnh viện Hồng Bàng (Sài Gòn) trong cô đơn, lạnh lẽo, không ai chăm sóc. Trong khi ông còn rất yêu đời, khao khát cuộc sống, nên thường trốn viện đi lang thang ngoài đường. Cuộc đời dang dở đối với ông là một sự tiếc nuối: Ðã biết bao lần tôi tự nhủ. Rằng cho tôi chết giữa âm u… Tôi biết đời tôi e hấp hối. Mà trăng thì sáng tận trên đồi… (Trăng thiếu phụ). Loài người nay trần truồng không Thượng Đế. Dắt nhau đi trong tiến bộ diệu kỳ (Chiều tận thế).
Nhà thơ Quách Thoại qua nét vẽ của Đinh Cường
Quách Thoại qua đời cô độc trong bệnh viện ngày 7 tháng 11 năm 1957, y như một số câu thơ ông đã viết trước đó. Những câu thơ tiên tri về cái chết bi thương của mình từ một nhà thơ trẻ đã làm xúc động biết bao người. Lỡ một mai tôi chết trần truồng không cơm áo. Thì hồn tôi xin phảng phất chốn trăng sao (Sáng tạo). Ta chết nằm liêu vắng. Không bóng người đi qua (Liêu vắng). Ôi sự sống nơi đây thật vô lường. Và tình thương thật vô lượng. Sài Gòn ơi. Có ai úp mặt chết giờ này trong bệnh viện (Đường tự do).
Quách Thoại bên cầu Trường Tiền (Huế)
Quách Thoại ra đi để lại 3 tập thơ. Thi phẩm đầu tay Giữa lòng cuộc đời được xuất bản tại Sài Gòn vào tháng 6 năm 1963, sau sáu năm ông từ giã cõi đời. Còn lại 2 tập chưa xuất bản là Những bài thơ tình đầu tiên và Cờ dân chủ.
Tôi yêu sự trong sáng, lạc quan, đam mê, mơ mộng, thiết tha, lãng mạn… của Quách Thoại: Nghe sống lại trong hồn ta ảm đạm. Một tình yêu thanh thoát quá diệu huyền. Ôi mắt em trời mơ mộng còn nguyên. Cho ta gởi mối tình ta trinh bạch. Cho ta hôn bàn chân em ngọc thạch… Nên xin giới thiệu cùng bạn bài thơ Như Băng trường tình của ông…
TRỊNH BỬU HOÀI
NHƯ BĂNG TRƯỜNG TÌNH
Ta ngạt thở bởi mùi hương xa vắng
Hương thiên đàng vừa thoảng bến trần gian
Ta đê mê cảm động đến mơ màng
Nghe mầu nhiệm thấm nhuần trong mến cảm
Nghe sống lại trong hồn ta ảm đạm
Một tình yêu thanh thoát quá diệu huyền
Ôi mắt em trời mơ mộng còn nguyên
Cho ta gởi mối tình ta trinh bạch
Cho ta hôn bàn chân em ngọc thạch
Dẫm trên đường khổ hạnh chốn tu hành
Ôi giáo đường nở kín đoá xuân xanh
Hoa cao quý tắm mình sương tuyết ngọc
Như Băng ơi vì sao ta thầm khóc
Nghĩ thương em hồn ngưỡng mộ Chúa trời
Ta xót đau nhìn hỗn loạn cuộc đời
Không dám tưởng giờ em đang cầu nguyện
Em có biết một cõi lòng đang xao xuyến
Nhớ thương em đứng đợi trước nhà chung
Ta yêu em yêu mến cả vô cùng
Thềm tôn giáo ta đặt hồn mơ ngủ
Giữa đêm nay đến đời sau vũ trụ
Trong tình em trong tim Chúa Jesus
Ta giật mình bóng tối vẫn mịt mù
Trăng nhợt nhạt và hồn ta thấy lạnh
Lời tụng niệm vang đưa từ cô quạnh
Ta lắng nghe hồn vẳng tiếng kinh em
Ta lắng nghe hồn vẳng tiếng chuông đêm
Lệ nóng chảy đau lòng kêu cứu Chúa
Như Băng Như Băng vì đâu mà lệ ứa
Ta khóc than nghĩ tủi phận đời ta
Một linh hồn lạc lõng giữa bao la
Một tình yêu chưa một chiều trao gởi
Tim cô đơn chưa một lần ấm sưởi
Hoàng hôn về ta lạc giữa mù sương
Nghe đêm xuống tưởng buồn như tận thế
Ta rất nhỏ cảm thương sầu thế hệ
Lệ rất nhiều mà khóc chẳng ai lau
Ta một mình ôm tất cả đớn đau
Không dám nói bởi chưng rằng khó nói
Viết lời thơ thành lời kinh kêu gọi
Nào vơi chi sầu hận của nhân gian
Như Băng em xin ngó nẻo thiên đàng
Để nguy hiểm ta sống đời địa ngục
Ta chỉ sợ rồi đây nơi nhà phúc
Máu tai ương sẽ vấy tấm thân em
Lưỡi dao người sẽ xẻ gót chân sen
Em sẽ chết dập bàn tay ngà ngọc
Rồi ta khóc đến tan tành trí óc
Như Băng ơi nào em hiểu gì đâu
Đã từng đêm ta nguyện với ta cầu
Lòng tự hỏi vì đâu đời khổ luỵ
Bởi vì đâu hỡi loài hoa cao quý
Mà hương thơm còn mãi đến ngàn sau
Nở chi đây phô sắc thắm nhiệm mầu
Đất sắp sửa sẽ nức mình phun lửa
Như Băng em đau thương là thế ấy
Bởi yêu em mà khóc mấy cho vừa
Đây lệ tình ta em biết cho chưa
Xác hồn ta chết đau gần quá nửa
Như Băng Như Băng một chiều hoi hóp lửa
Là một chiều tận thế của tương lai
Biết chăng thôi đã chết cả hình hài
Thôi chết cả linh hồn đời nhân loại
Bao xây dựng đi về trong huỷ hoại
Bao văn minh hạnh phúc vẫn không thành
Bao đền đài cũng vẫn chỉ hư danh
Bao khoa học không giữ người giá trị
Bao cao thượng chỉ thành ra vị kỉ
Bao lợi quyền mà hoá vẫn tay không
Kìa điêu linh thì cứ đấy em trông
Xe hiện tại dẫn ngày mai xuống hố
Đời hi vọng mà vẫn tin tận số
Ô hô hô thôi mạt kiếp vận người
Mà Như Băng ôi hỡi môi em tươi
Mắt em ngó nhiệm mầu là biết mấy
Giữa tim em nguồn thiêng dào dạt dậy
Vầng trán em phảng phất bóng hư linh
Em hát đi cho ta hết giật mình
Em cầu nguyện để ta còn tin tưởng
Ta nhìn em qua niềm mơ ảo tưởng
Phủ màn sương mộng ảo xuống che em
Ta muốn lấy hoa kết lại thành rèm
Để vây phủ đời em trong cõi sống
Để nguyên vẹn ta nhìn em vững chống
Lái con thuyền tình ái đến sông trăng
Để tình ta còn đẹp tựa sông Hằng
Để Như Băng còn mãi thể Như Băng
Mà hôm nay ta khóc lạy than rằng
Xin chầm chậm hoàng hôn đừng vội lặn
Ôi đau thương loài người xin hữu hạn...
QUÁCH THOẠI
.jpg)
.jpg)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét