NỖI NHỚ ĐẦY VƠI ĐỌNG CHÍN MIỀN LỤC BÁT – Bài của Nguyễn Thế Kiên
(Đọc tập thơ Chỉ Còn Nỗi Nhớ của Ngô Văn Cư - NXB Hội Nhà văn, 2012)
Sau những năm
dài tháng rộng tung tẩy cùng nhiều thể loại thơ, mùa thu năm Nhâm Thìn này,
người thơ Ngô Văn Cư hóa thân vào miền lục bát qua tập thơ Chỉ còn nỗi nhớ.
Lục bát
Ngô Văn Cư vẫn là những thanh chữ đều đặn mang khuôn thước tự ngàn xưa mà trở trăn
bao nỗi niềm từ thẳm sâu mấy cõi: Tiếng
chuông lấm láp bụi đường/ Sân chùa xước những vết thương cõi người/ Gió mây
lệch một cuộc chơi/ Lưng trời chiếc lá tự rơi lạnh lùng (Ngộ 2). Giữa ồn ã
chợ đời, thơ của thánh thần và ma quỷ lẫn lộn, thơ Ngô Văn Cư lặng lẽ tỏa hương
bằng chính cái “chất Người” qua những
dòng lục bát. Không gian của lục bát thì vô cùng vô tận, vấn đề là người thơ
được trời cho cái duyên, cái ngộ với lục bát bao nhiêu để có những câu thơ thực
sự làm lay động lòng người.
Trong tập thơ Chỉ còn
nỗi nhớ của Ngô Văn Cư đã thấy những bông lục bát thấp thoáng nét tài hoa
đang vào mùa chắc hạt. Mấy nhành lục bát đầu tiên mà ta hái được từ miền nhớ
của anh là những câu thơ nặng đầy tình cha, nghĩa mẹ: Mẹ nhòa vào núi xa mờ/ Con như sông vắng một bờ buồn trôi/ Lẫn trong
cát bụi mồ côi/ Mà nghe gió vẫn chưa thôi miệt mài (Chưa thôi). Và đây nữa,
hai mươi tám chữ mang nỗi nhớ dành cho những đấng sinh thành, đang nương náu
khói nhang bay về miền cực lạc: Xưa qua
sông mẹ làm đò/ Đời mênh mông có bến bờ của cha/ Bây giờ lạy bóng ngày qua/
Liêu xiêu vàng mã, nhạt nhòa khói hương (Muộn màng). Những câu lục bát của
Ngô Văn Cư cứ dịu dàng đưa ta về miền nhớ. Miền nhớ ấy mang những kỷ niệm,
những hồi ức vừa cá thể, cụ thể của riêng anh, nhưng nó lại mang cái tình
chung, cái đa đoan chung của kiếp người. Có lẽ nhờ điểm này mà thơ Ngô Văn Cư
sẽ dễ dàng được người đọc đón nhận. Hỡi ôi, trong sự phát triển của văn chương
hôm nay, đã có biết bao nhiêu cuộc cách tân, thử nghiệm… dành cho thơ đã được
triển khai, nhưng kết quả là bạn đọc của thơ cứ ngày một vơi dần.
Lục bát Ngô Văn Cư vừa quen vừa lạ. Cái quen là ở mạch thơ,
nhịp thơ và vần điệu. Cái lạ là sự cô đọng của ngôn ngữ thơ, là sự hàm ngôn của
câu chữ nơi anh, là cách xử lý tình huống gọn ghẽ, hợp lý để khi bài thơ khép
lại mà bóng chữ còn tạo ra nhiều chiều liên tưởng cho người đọc
Bây giờ nửa nắng nửa
mưa/ Nửa phố thị nửa quê mùa cũng tôi/ Người xưa thắt bím xưa rồi/ Tôi còn tìm
nhặt hương đời đoan trang/ Chắp tay cầu nguyện muộn màng/ Rằng thưa tôi đã đa
đoan làm người! (Vì em tôi sống đời hơn)
Có được làm người mới được đa đoan, có đa đoan thế mới có
những lúc sống hết mình cho phần người trong cả hai chiều thực, ảo:
Giữa trăm ngàn nỗi
ngổn ngang/ Hồn còn vương vấn hai bàn tay êm/ Tình nồng ở phía có em/ Chiếu
chăn ở phía êm đềm trống huơ/ Chiều nay mây trắng vật vờ/ Nhớ ngày yêu đến dại
khờ mà đau! (Mây trắng vật vờ)
Kìa, sau mấy câu thơ hiện lên mái đầu người thơ vừa chạm mùa
sương tuyết, những buồn vui nhung nhớ của ngày xưa dâng trắng trên từng sợi bạc
giữa ngàn nỗi tảo tần.
Lục bát Ngô Văn Cư có những bài gợi nhiều sự liên tưởng thú
vị cho người đọc bởi sự trải nghiệm của anh:
Khi yêu ghét, khi vui
buồn/ Lênh đênh trong cõi vô thường một tôi/ Dấu chân in khắp nẻo người/ Mới
hay mình vẫn còn ngồi với đêm (Đối diện với đêm). Câu kết của bài thơ: “Mới hay mình vẫn còn ngồi với đêm” thật độc đáo, nó thuộc miền “ngộ năng” của
thơ. Những câu thơ trước nó là sản phẩm của lý trí, của tư duy, còn câu kết là
của trời cho.
Vâng, phải là có cái trời cho thì mới nhìn được ngày xưa và
hôm nay rưng rức trong màu phượng đỏ: Tuổi
thơ chợt đã khói sương/ Nhặt hoa phượng thắm sân trường rưng rưng(Chợt đã khói
sương). Phải có cái trời cho để đưa hồn vía ngày xưa đọng vào câu chữ giữa
phút bình lặng mong manh: Sớm nay trời
đất bình yên/ Nghe bồi hồi gió xuân mềm ru mưa/ Vội vàng nghiêng nón tuổi thơ/
Miên man hồn vía ngày xưa dỗi hờn(Một thoáng tuổi thơ)…
Người thơ ơi, còn có thể trích dẫn ra nhiều hơn nữa những
bông lục bát đã chín từ cánh đồng thơ của anh, nhưng với thơ mọi sự đủ đầy đều
trở nên thừa thãi. Dẫu biết đến với thơ là để tìm cái hay cái đẹp, nhưng còn
đôi chút “lăn tăn” về những hạt non, hạt lép trong cánh đồng lục bát mùa này
của anh thiết nghĩ cũng nên tỏ bày cùng tác giả và bạn đọc để nuôi cái hy vọng
cho những mùa sau. Trong tập thơ thi thoảng vẫn gặp những câu thơ nhàn nhạt,
nặng tính hình thức và khẩu hiệu: “Cầu
trời ta nhận ra ta/ Sợ mình chưa đủ thật thà với ai”(Lời sám hối cho ta).
Lại có những câu to tát, mạnh mẽ quá mà cái tình chả gợi được bao nhiêu: “Vấp vào vũng mắt em hồng/ Tình anh ngã giữa
môi hồng tháng Giêng”(Vấp ngã). Rồi nữa: “Mừng em tình thắm duyên ưa/ Trăm năm viết một bài thơ tuyệt vời”(Mừng
duyên). Thơ ơi, nghiệt ngã lắm cái miền huyền ảo nhưng chất chứa cái tình
chân thật đằng sau bóng chữ, bởi vậy những thật thà, dễ dãi của câu chữ hiển lộ
dù có dịu dàng vần điệu chắc đâu đã là của miền thơ đích thực phải không anh???
Lục bát ơi, vài điều nho nhỏ chia sẻ cùng người thơ Ngô Văn
Cư và bạn đọc xa gần khi chạm miền lục bát của anh. Cái hay, cái đẹp, cái tình
xin người giữ lại. Chút chưa hoàn thiện xin gửi
vào những tập thơ sau của anh. Kìa, vầng trăng cổ tích đang chín vàng
giữa trong trẻo trời thu sau vạn ngàn giông bão. Dẫu chợ đời, chợ thơ trong cái
cuộc người này đang ồn ã bán mua, thật giả… thì những câu thơ mang hồn cốt dân
tộc Việt vẫn luôn đập cùng trái tim của bạn đọc xa gần.
Hà Nội, Tết Trung thu năm Nhâm Thìn
N.T
Nguyễn Thế Kiên – kienlucbat
Chủ nhiệm các dư án xuất bản
GĐ công ty Văn hóa Đất Việt
.jpg)
Chúc mừng Ngô Văn Cư ra mắt tập thơ mới!Thê nào mình cũng có lục bát Chỉ Còn Nỗi Nhớ để thương thôi mà
Trả lờiXóaChị Phụng
XóaRồi sẽ có "lục bát..." khi NVC hành phương nam một chuyến.
Cảm ơn lão Duyên đã đưa bài viết giới thiệu tập thơ mới của mình!
Trả lờiXóa